Yıllar önce MHP İl Başkanı Tevfik Topçu, ülkücü eğitimcilerle ziyaretime geldiğinde İbrahim Öge’den sufle aldığım soruyu sormuştum:

“Siz Türk-İslam sentezini savunan bir ideolojik hat izliyorsunuz. Ancak Gagavuzya’da Hıristiyan Türkler var, onlar ne olacak? Ayrı bir ideolojik kurgu mu yaparak, gelen çocuklara size de Türk-Hıristiyan sentezine uygun milliyetçilik anlatacağım diyeceksiniz? Bu bir derin çelişki değil mi?”

Yanıt beni tatmin etmemişti.

***

Bir zamanlar sadece adını duyduğum Gagavuzya’da yaklaşık bir hafta geçirdim.

İsa Söğüt, Sabri Özderici, Bülent Civanoğlu ile birlikte sabahın kör karanlığında Bursa’dan yola revan olduğumuzda ilk hedef olarak Varna’yı belirledik.

Uzun ve yorucu bir yolculuğun sonunda Nazım Hikmet’in Karadeniz’in dalgalarına bakarak memleket özlemi duyduğu topraklara ulaştık.

Nazım’ın derin memleket hasretiyle Varna’dan kalkan demir yığını vapuru okşadığı şehirde, onun izin sürdük.

Kaldığı yerlerin yerinde yeller esse de kahve içtiği otelin önünden biz de ‘Mavi Gözlü Dev’i selamladık, bu ülkenin değerlerine nelerin reva görüldüğünü düşünerek kahrolduk.

****

CHP Bursa Milletvekili Hasan Öztürk’ün iyi ilişkileri sayesinde Türk rehber bizi şehirde gezdirdi, Türk izlerini anlattı.

Kaldığımız otel, 1877 Osmanlı-Rus savaşı öncesi Türk mahallesiymiş...

Bir iki bina dışında Türk izinin kalmadığı bu büyük Türk şehri, şimdi sonbahar yaprakları gibi gençliğini Avrupa’ya dökerek, kendi kabuğunda yaşamaya çalışıyor.

****

Varna küçük ama güzel bir şehir! En güzeli de meydanı. Bizim Türkiye’de bir türlü gerçekleştiremediğimiz alan, geniş, uzun, ağaçlar süslenmiş devasa bir kış bahçesini andırıyordu.

Noel hazırlıkları daha şimdiden başlamış, şehir gelin gibi süslenmişti.

GAGAVUZYA’DA MÜTHİŞ KARŞILAMA

Neyse yola revan olmaya devam edelim.

Bulgaristan’ı boydan boya geçerek, Romanya’ya vardık. ‘Akmam’ diye şiir yazılan Tuna nehri boylu boyunca akıyor, biz de kenarından ona bakıyorduk.

Romanya şehirlerini geçerek Moldova topraklarına ulaştık. Oradan da Gagavuzya Özerk Bölge’ye, aynı dili konuştuğumuz akrabalarımızın yanına vardık.

Aman Allah’ım ne karşılama, ne karşılama!

****

Bizim Mustafakemalpaşalı, Doğru Yol Partisi eski İl Başkanı, son seçimlerde İYİ Parti belediye başkan adayı olan İsa Söğüt, orada bir siyasal parti lideri gibi karşılandı.

Meğer daha önce 21 kez gitmiş, Mustafakemalpaşa’nın kardeş şehri Kıpçak’a yardımlar ulaştırmış, kişisel olanaklarını da kullanarak pek çok sorunun çözümüne katkıda bulunmuş…

Bu iş de DSP’li Belediye Başkanı Hayri Öztetikler döneminde başlamış…

Bu arada belirteyim Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin de orada kardeş bir şehri var, Çadır Lunga…

Büyükşehir’in orada yaptığı parkı gördük.

****

Bizim gezimizin esas amacı Kasım Şarap Yortusu’na katılmaktı.

Gagavuz halkının yaşam kültürü içinde şarap çok önemli yer tutuyor. Aslında Kasım Yortusu denilen şey, tarım üretimin sona erdiği, şairin ‘Diğerleri mevsim sonbahar sanattır’ dediği kış başlangıcını kutlamaktı.

Cuma günü Çadır Lunga’da güneşli bir havada bayram havasında kutladığımız Kasım Şarap Yortusu’nun bir gün sonrasında başkent Comrat’ta soğuk, yağmurlu ve sisli bir güne uyandık.

İklim koşullarının olumsuzluğuna karşın soğuk ve yağmurlu hava kutlamaların görkemini gölgeleyemedi.

Özerk Bölge Başkanı Evghenia Gutul’un da katıldığı, gün boyu süren eğlencelerde su gibi değil nehirler gibi şarap aktı. Ancak ne kimse bir başkasına kötü gözle baktı, ne de kimse bir başkasına laf çaktı.

BURSA ORADAYDI

Yortu nedeniyle Türkiye’nin dört bir yanından insanlar Gagavuzya’ya aktı ama en çok Bursalılar orada insanlara baktı.

BALKANTÜRKSİAD başta Fatih Şakir, Dr. Erol Kılıç olmak üzere yöneticileri oradaydı.

Gemlik Belediyesi geniş bir ekip gönderdi. Başkan Yardımcısı Durmuş Uslu, değerli dostum Şükrü Aksu, hemşerim Belediye Meclis Üyesi Emrecan Uzunkaya ile orada birlikte halay çektik, horon oynadık.

****

Yazıya MHP’nin ideolojik duruşundaki tutarsızlığı eleştirerek başladım, sıra kendimde…

Sol, sosyalist gelenekten gelen insan olarak Türk dünyasına, oradaki kardeşlerimize gözlerimizi, kulaklarımızı kapattık.

Enternasyonal düşüncenin gereği aslında benzer kaderi paylaştığımız coğrafyaya, kültüre, insanlara kucak açmak el uzatmaktı.

Gagavuzya’da, aynı dili konuştuğumuz kardeşlerimizin arasında buna bir kez daha tanık oldum.

*****

Bu yazının dipnotu: O topraklarda bana da birkaç yerde konuşma verildi. Balkanlar uzmanı, televizyoncu dostum Metin Edirneli’nin anlattığı bilgilerin bir kısmını aktardım. 1930’lu yıllarda Mustafa Kemal Atatürk’ün Romanya Büyükelçisi Hamdullah Suphi kanalıyla Gagavuzlar’a öğretmen gönderdiğini anlattım ve ‘Büyük Atatürk burayı ihmal etmedi’ dedim. Kıpçak Belediye Başkanı Oleg Garizan da o öğretmenlerin hem Gagavuzya’daki insanları eğitmek hem de Gagavuz Türkçesindeki sözcükleri derlemek için geldiğini aktardı.